Kişinin yaşadığı cemiyet ortamında değeri olan , yetenek, tutum ve diğer davranış biçimlerini geliştirdiği vetirelerin tümüdür.
Yetişek, önceden saptanmış esaslara bakarak insanoğluın davranışlarında belli gelişmeler sağlamaya yarayan planlı etkiler sürecidir.
Yetişek; bireyin davranışlarındaki yaşantısı yoluyla kasıtlı olarak ve isteyerek değmeseleme meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü kabilinden eğitimin bir çok tanımı örgülabilmektedir. Fakat, hasetmüzde çoğunlukla yeğleme edilen tanım:
“Kişinin davranışında, kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak mergup yönde( eğitimin ammaçlarına şayeste ) değmeseleme meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu tanıma bakarak;
· Yetişek bir vetiretir.
· Yetişek sürecinde, bireyin davranışlarının mergup yönde değmeseletirilmesi ammaçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki değmeseleme kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Yetişek sürecinde bireyin kendi yaşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç bel kemiği öğesi vardır.
1. Yalnızç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Bileğerlendirmeler
Yetişek ammaçla adım atar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam paha ve istimara ile son bulur. Sürecin bu mantığı kül kültürler sinein tıpkıdır. Yalnızçların içinde ne olduğu ve öğrenme sinein kullanılan öğretme yöntemleri kültürden kültüre bakarak değmeseleebilir, lakin sürecin doğkakımı değmeselemez.
Yetişek kapsamı ve tanımlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Tarih boyunca birgani filozof ve terbiyeci, eğitimin ne olduğuna değgin farklı farklı tanımlamalarda bulunmuştur. Günümüzde ise eğitimin ikrar edilen ölçünlü tanımı şudur: Yetişek, bireyin davranışlarında kendi yaşantıları yoluyla kasıtlı olarak istendik davranış değmeseleikliği meydana getirme sürecidir. Bu tanımlama ekseninde eğitimin umumi hatları çizilebilir. Bu tanımlamanın ortamında eğitime değgin temelı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi yaşantıları yoluyla”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış değmeseleikliği” ve “süreç” kabilinden kelimeler eğitimin temel taşlarıdır.
Yetişek, in sinein ömür boyu devam eden bir vetiretir ve davranışlarda tadil meydana getirir. Bu davranış değişimleri ise bireyin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişimleri istendik şu demek oluyor ki beklentilere ve hedeflere şayeste olabileceği kabilinden istenmedik yönde de gelişebilir. Yetişek sürecinin meseleletilmesi ise kasıtlı şu demek oluyor ki programlı ve programlı olabileceği kabilinden gelişigüzel de mümkün. Kasıtlı olarak yapılan eğitime formal eğitim bilimi, gelişigüzel yapılan eğitime ise informal eğitim bilimi denir. Henüz açıklayıcı bir örnek verirsek mektep, dershane, eğitim bilimi merkezleri kabilinden mekânlarda verilen eğitim bilimi formal; bireyin kendi çevresinden edinmiş olduğu ve planlı programlı olmayan eğitim bilimi ise informal eğitidir. Yani eğitim bilimi yalnızca okullardaki öğrenmelerle sınırlı değildir.
Yetişek Türleri
Yetişek türlerine bakarak sınıflandırıldığında formal ve informal eğitim bilimi yürütmek üzere dü tür ortaya çıkar. Formal eğitim bilimi okullarda ya da kurumlarda belli bir niyet ve program çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu eğitim bilimi tipinin belli bir amacı vardır. Bu düzende eğitim bilimi süreci yönetimsel bir ekip ve eğitmenler aracılığıyla planlanır. İnformal eğitim bilimi ise hudayinabit gelişen plansız ve programsız yapılan eğitimdir ki birey bu eğitimi içtimai çevresinden gizil olarak edilir.
Yetişek Sistemi
Yetişek, bir düzen olarak ele hileındığında ise eğitim bilimi sisteminin üç bel kemiği ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, vetireler ve çıktılardır. Kaynak; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, bina, tesisat, maliyet, personel kabilinden fiziksel unsurlardır. Müddetç; mektep ortamında gerçekleştirilen dersler, öğrenme yaşantıları ve ders aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde eksperlik, yeterlilik, yetki, imtihan payanları kabilinden mergup davranış değmeseleiklikleridir.